Stadsdichtersgilde

Stadsgedicht Fred Penninga

Bij de grote onderhouds-en-herstel operatie aan de Domtoren kwamen enkele verzwakte pinakels aan het licht. Dat is gevaarlijk; ze kunnen breken en neerstorten. Eén van die pinakels is ‘gered’ en staat nu op de gemeentelijke Begraafplaats Daelwijck in Overvecht. Goed in het zicht, door de glazen wand, vanuit de Domtorenzaal (aula). Het bordje met het gedicht staat vlak langs het pad dat van de aula naar de begraafplaats loopt.

EEN TWEEDE LEVEN

Eeuwenlang sieren pinakels al de Dom
als toonbeeld van gotiek én van bouwtechniek.
Maar zelfs een steen wordt wel eens te zwak of ziek:
dus weggehaald, voor de veiligheid rondom

de Dom. IJk- én kijkpunt voor een breed publiek.
Wie kijkt er bij een vertrek nog even om;
wie ziet van ver die toren al? Onze Dom.
Thuis! Bekend terrein vermengd met romantiek.

Deze pinakel kreeg een tweede leven
– op deze begraafplaats, uitgerekend hier –
dat is nog nooit een sterveling gegeven.

Om naar later te kijken, als door een kier,
gedachten aan vroeger ruimte te geven.
Deze pinakel is, nog steeds, voor de sier.

Fred Penninga

Stadsgedicht van Ruben van Gogh

IN UTRECHTS WERVEN

ligt het verleden opgeslagen,
opeengestapeld tot voorbije dagen.

Deze werven hebben het van weemoed
zwaar te verduren, alsof het bovenlangs
rijdend vrachtverkeer de balans van zand
en steen doet schuren.

Al is zo’n snel gevonden metafoor meer
iets dat in een rapportage hoort
waarin het de kades tot kaders maakt,
gestut door een woud aan procedures
los van die gewelfde ruimtes zelf.

Werven klagen niet, zij bogen
op wat er aan goederen naar binnen
werd gesjouwd, de verhalen
waarmee hun bestaan werd volgestouwd
en hoe het hun later is vergaan.

Zie de werven aan het water staan,
zie dat complex van eigendomsverhoudingen,
zie de mensen die de werven nu betreden
zie ze opnieuw verdwijnen in een verleden

dat ook vroeger al werd behouden, met alles
wat er aan de werven werd toevertrouwd.

Ruben van Gogh
Gildemeester Utrechts Stadsdichtersgilde

Stadsdichter Hanneke van Eijken brengt ode aan mensen van Utrecht Sciene Park

Hanneke schreef het gedicht Hoe het licht valt op verzoek van Stichting Utrecht Science Park ter ere van World Poetry Day op 21 maart 2021. Hanneke draagt het gedicht voor in de bijbehorende Hoe het licht valt video.

HOE HET LICHT VALT

Wat verdwijnt als schaatslijnen op ijs, ligt gegrift in onze botten
het licht dat we een leven lang vingen
in onze haren, op onze huid

hoe meten we de dagen die ons door de lente droegen
de zwaartekracht van een jaar
hoe klinkt de echo van ons bestaan
hoe delen cellen tot weefsel, de toekomst

die hier om de hoek kijkt, alsof we tijdreizigers zijn?

hier worden ontdekkingen geboren naast de wieg van de dood
naast de vertakkingen van wat we weten
de wortels van leven

je vangt data zoals eerste sneeuw zonder wanten
zorgt dat longen kunnen groeien,
je legt een hand op een kinderwang
een klein teken in de tijd

ik stuur je een zacht applaus
als vallende vloksneeuw in een binnentuin

ik stuur je een geschreven vogel die voor je zingt

Hanneke van Eijken

Dorien Dijkhuis toegetreden tot het Stadsdichtersgilde

Dichter Dorien Dijkhuis is toegetreden tot het Utrechts Stadsdichtersgilde. In dit mooie interview met Utrecht City of Literature leert u haar beter kennen. Het gaat over haar eerste projecten, poëtische zeepwikkels en over cappuccino’s brouwen voor Ingmar Heytze, die haar inspireerde door te gaan met dichten. Haar profiel staat natuurlijk ook op deze website, en wel hier.

Maskerade

Jan van der Haar heeft namens het Utrechts Stadsdichtersgilde eind 2020 een stadsgedicht gemaakt voor alle winkeliers die vanwege de coronamaatregelen noodgedwongen de deuren moesten sluiten. Het is het laatste gedicht van het gilde van 2020. De tekst is bedoeld als hart onder de riem voor getroffen ondernemers. Winkeliers kunnen het gedicht uitprinten en achter het raam hangen of meegeven met een bestelling. Een pdf (voor printen) is hier te vinden.

MASKERADE

Wij staan voor u open, maar toch zijn we
dicht en onze voorraad is ten einde raad.
Van hogerhand – natuurbestuur – is dat zo
beslist. We weten dat u ons ziet staan, want
wij zijn mooi, want wij zijn zwart en wit en
alles tussenin. Wij zullen op u wachten
en u zult dat braaf op ons en ons bestuur.
Ze zeggen dat het allemaal goed zal komen.

Wij staan voor u open, maar toch zijn we
dicht. We willen graag iets goeds verkopen
en voelen ons daartoe zakelijk verplicht.
We hopen dat u onze schenkerijen weer ziet
dagen, als de toegangspoorten openzwaaien.
Als de kop van het oerbeest is vermorzeld.
Als Hydra, Cerberus, Hiai Chai en Chimaera

ieders lichtste firmament zullen laten gloren.

Jan van der Haar

10 nieuwe gedichten bij Utrecht in 2020!

Voor veel Utrechters was 2020 een jaar dat anders liep dan gepland. Dat geldt ook voor de dichters van het Utrechts Stadsdichtersgilde. Mooie plannen, optredens en samenwerkingsverbanden moesten worden afgezegd of uitgesteld. Maar wat overeind bleef was de kerntaak van elke dichter: het schrijven van gedichten. Naast de officiële stadsgedichten heeft het Gilde tien nieuwe gedichten geschreven bij de belangrijkste gebeurtenissen uit het video-jaaroverzicht van de gemeente. Over de Singel die weer rond is, over de herdenking van de tramaanslag, over aan- en aftredende burgemeesters en over een stilte die – om met dichter Els van Stalborch te spreken – anders is dan stilte was. De officiële stadsgedichten van het Gilde vindt u ook op deze site (menu-optie “stadsgedichten”). Ik wens u veel leesplezier en een goed 2021 – Ruben van Gogh, Gildemeester.

Het video-jaaroverzicht 2020 van de gemeente Utrecht is HIE R te bekijken.

De PDF met de tien bijbehorende gedichten is HIER te downloaden.

De onderwerpen en bijbehorende dichters zijn:

Utrecht vanuit de lucht: Daniël Vis
Herdenking tramaanslag 18 maart: Onno Kosters
Afscheid Jan van Zanen: Baban Kirkuki
De Corona-pandemie: Jan van der Haar
Utrecht zorgt goed voor elkaar: Els van Stalborch
De opening van de singel, 12 september: Alexis de Roode
FC Utrecht 50 jaar: Pauline Pisa
Lockdown november: Hanneke van Eijken
Installatie Sharon Dijksma: Fred Penninga
Vooruitblik 2021: Ruben van Gogh

Stadsgedicht Baban Kirkuki

De dichter Baban Kirkuki schreef namens Utrecht UNESCO City of Literature en het Utrechts Stadsdichtersgilde een gedicht voor de nieuwe burgemeester, Sharon Dijksma.

OPENBAAR THUIS

Heel Utrecht was onbekend
voor mij toen ik arriveerde.
De stad greep mijn blik
en bracht me naar het epicentrum
waar ik mijn thuis vestigde.

Duizenden stappen heb ik genomen
op je straten en mijn voeten vragen
naar nog meer stappen. Iedere dag
vernieuwt de stad zichzelf
met mijn verbeelding.

De hoge toren van De Dom
verheft mijn perspectief verticaal.
Alle aandacht wordt omhoog getrokken
uit een vastgezet patroon.

Met deze stad bouw ik een archief,
een identiteit die groeit met aantekeningen.
Het oog van een nieuwkomer
neemt zorgvuldig de bezielende details waar.

De gracht is de beweging van deze stad.
In stilte stromen je gedachten weg met
de circulatie van het water. Een duurzame relatie
verbonden met vele ontmoetingen.

Deze stad is mijn openbaar thuis.

Baban Kirkuki

Stadsgedicht Ruben van Gogh

STADSGEDICHT

— bij het afscheid van waarnemend burgemeester Peter den Oudsten

We hadden elkaar zoveel willen laten zien,
u uw gezicht, wij onze kroegen en volle zalen.

Al die plekken waar nieuwe verhalen beginnen
die deze stad maken tot wat zij behoort te zijn:

een geborgen plein, voor iedereen te bezoeken.
Schouder aan schouder, zogezegd. Nou, dat

heeft u zelf ook gemerkt: daar kwam weinig van
terecht. Wat u wel zag: rellen in Kanaleneiland,

Zuilen en Ondiep, en de Singel die weer over zijn
verleden liep. Maar vooral toch al die inwoners,

verstopt achter mondkapjes en dichte deuren,
smachtend naar de dag dat het zal gebeuren,

dat deze lockdown wordt beslecht. Kom dan
nog eens langs, en zie ons open, zie ons echt.

Ruben van Gogh

Gildemeester Utrechts Stadsdichtersgilde

Stadsgedicht Fred Penninga

Jaarlijks organiseren Utrechtse Begraafplaatsen en enkele samenwerkingspartners rond Allerzielen (november) een Lichtjesavond. Voor nabestaanden van mensen die in het afgelopen jaar zijn overleden wordt er op de begraafplaatsen een moment van herinnering georganiseerd. In die sfeer branden mensen een kaars voor de overledenen. De COVID 19-maatregelen stonden zulke bijeenkomsten in 2020 niet toe. Als alternatief is er gekozen voor het aanbieden van een uitvouwbaar kartonnen lantaarntje. Samen met het gedicht Een lichtpunt – fraai vormgegeven op een wenskaart – zijn deze lantaarns, als gebaar van troost, per post verstuurd naar zo’n 3.000 nabestaanden.

EEN LICHTPUNT

Terwijl ik druk ben met de alledaagse dingen
die nu eenmaal moeten, altijd doorgaan,
strijkt de poes zacht langs mijn benen
. . . denk ik ook opeens aan jou,
is het alsof je hier echt bent.

De omgekeerde wereld.
Jij, die langskomt om te kijken
hoe het nu met mij is.
We doen een bakkie samen
als altijd geef je jouw commentaar
en alleen al om je stem te blijven horen
zeg ik niks. Vergeet ik even het gemis.
Dat je langskomt is zo’n mooi gebaar.

Ik kan het horen aan de opgewekte
buiging in je stem. Je klinkt gerustgesteld
je wilde zeker weten, met je eigen ogen zien
dat ik het wel red, misschien
op onbewaakte ogenblikken huil, maar
ook af en toe gelukkig ben.

Fred Penninga

Eenzame uitvaart van Peter van Soest (1950-2020)

I.M. 14 februari 2020

De dag dat je viel en bleef vallen

sturen mensen kaarten, als papieren
veertjes om te kietelen, ze schrijven elkaar
in hanenpoten, die als handen samenvouwen

op je mat lag geen brief, denk ik

maar je was op weg om je telefoon te laten repareren
of gewoon om te dromen
bij een wand platte schermen of je dronk koffie bij de McDonalds
tegenover een etalage keukenmachines
je bekeek een nieuwe radio

waarmee je de hele wereld horen kunt
zonder dat je ooit hoeft te vertrekken

ik weet niet hoeveel spijkers je sloeg in muren
of schaafde aan kozijnen
hoeveel vis je ving langs de oevers

je viel en bleef vallen, in een eenzaam avontuur
verder dan de lichtjaren van deze stad, langer
dan de gracht waarlangs je moet hebben gelopen
ver voorbij de straten die je met je snorfiets doorkruiste

ik geef je deze brief, mijn hanenpoten mee

ze tillen je nog eenmaal op, zoals een moeder
haar kind wiegt, de zee de vissen

Hanneke van Eijken

Op 14 februari (Valentijnsdag) zakte Dhr. P.J van Soest in elkaar in de Mediamarkt, om later die dag in een ziekenhuis te overlijden. Hij werd 70 jaar. Waarschijnlijk was hij naar de Mediamarkt gegaan om zijn kapotte smartphone te laten repareren – dat bleek zijn bewindvoerder hem te hebben geadviseerd.

Meneer woonde aan de Rijnenburglaan, was gescheiden, had een dochter waar hij geen contact mee had. Meer gegevens waren niet bekend en de gemeente mocht in dit geval, bleek bij navraag, de systemen niet raadplegen om opheldering te verkrijgen of nabestaanden op te sporen. Het resultaat was een Eenzame Uitvaart die wellicht niet eenzaam had hoeven zijn.

Bij navraag bij zijn bewindvoerder – hij was net een maand uit de schulden – bleek Dhr Van Soest een blijmoedig persoon te zijn geweest, die graag klusjes deed, ging vissen en rondfietste door de stad. Misschien wat simpel, misschien een voormalig Utrechts boefje. We zullen het niet weten, maar dit beeld kwam naar voren.

Er was een vriend die vergeefs om betreding van Van Soests woning had verzocht, om ‘zijn spullen’ terug te halen. Hij kon niet bij de begrafenis aanwezig zijn. Dat was alles wat wisten, en waarmee dichter van dienst Hanneke van Eijken aan de slag moest.

Op vrijdag 21 februari vond dan de begrafenis plaats op begraafplaats Barbara. De buren bleken er te zijn, die veertien jaar naast hem hadden gewoond en pas na lang rondbellen van de begrafenis te weten waren gekomen. Ook was er nog een ander gezin, van iets verderop in de straat. Zij beschreven Dhr Van Soest als een lieve man. De buurvrouw was in tranen.

Met drie dragers (en de chauffeur als inderhaast ingestelde vierde), de begrafenisondernemer en Van der Soests straatgenoten brachten we hem naar zijn laatste rustplaats. Daar las Hanneke het gedicht. Toen we klaar waren, kwam met haastige tred ‘de vriend’ nog aanlopen voor een snel afscheid. Net zo snel verliet hij bellend de begraafplaats weer.

Ruben van Gogh

< 1 2 3 4 5 >»