Eenzame uitvaart #20, zorgmijder

Utrecht, 23 maart 2016, J.H.G. de Jong, 9-2-1950 – 18-3-2016.
Aula: Uitvaartcentrum Barbara, Utrecht
Dichter van dienst: Peter Drehmanns.

Op maandag 21 maart kregen we te horen dat er op woensdag 23 maart bij uitvaartcentrum Barbara aan de Egginklaan een eenzame uitvaart zou plaatsvinden van de in 1950 geboren heer J.H.G. de Jong. Dichter van dienst was ditmaal Peter Drehmanns. Via een medewerker van het uitvaartcentrum kreeg hij het telefoonnummer van een zorgverlener die de heer De Jong redelijk goed gekend had. Dit was iemand van buurtteam Hoograven, die over meer dan summiere informatie bleek te beschikken. Hij vertelde onder andere dat de overledene een liefhebber van Pessoa was geweest en verzot was op eten, Césaria Évora en Portugal. Ook had meneer De Jong zich onderscheiden als heuse ‘zorgmijder’, iemand die eigenlijk niet geholpen wilde worden ondanks zijn hevige fysieke en geestelijke leed. Op grond van deze inlichtingen schreef Drehmanns vervolgens een gedicht.

Voor Jan de Jong (9-2-1950 – 18-3-2016)

In Wuppertal de dochter, onherroepelijk zoek
hij in Plettenburg met de pijn in zijn lijf
de Kaapverdische blues in de oren, gedichten van Pessoa
op zijn schoot, schaaldieren op zijn tong, een mol
die gangen groef in zijn benen en in zijn ogen soms
opwiekend een ijsvogel, lazuurblauw, het verenkleed
waterdicht, de snavel dolkvormig, brisante vlucht.

Hij had een gebruiksaanwijzing, hij had gestudeerd, deed de deur
niet open waarachter zijn vrouw ooit verdween.

Elke nacht voer hij de Taag op, vreugdevuren op de oevers
’s ochtends zijn kwijl op de stoelleuning, de deurbel
die van alles wilde, behalve hem laten gaan.

Iets in de chemie had hij gedaan, niemand die het kon
bevestigen, niemand die hem nog aan de praat kreeg
behalve de diva op de blote voeten, zij zong sodade sodade
en wees de weg de lange weg naar de uitgang.

De dood doofde hem, genas hem, tussen de heuvelflanken
in Wuppertal doolt zijn DNA nog, onwetend
in een zweeftrein acht meter boven de weg
dagdromend bij de tralies van de leeuwentuin –
in de Wuppervallei is het waar hij nog bestaat
de Wuppervallei, bekend van
de aspirine van Bayer
de isoleertape van Coroplast
de waterpomptang van Knipex

De uitvaart zelf bleek niet zo eenzaam te zijn als verwacht. Er waren diverse personen aanwezig van verschillende zorginstellingen, en ook de huishoudelijke hulp van meneer De Jong, die een ontroerend verhaal vertelde. Terwijl de klimaatregelaar gonsde vertelde elke aanwezige over zijn ervaringen met de man die nu in de doodkist lag. Hieruit kwam naar voren dat hij een ‘markant type’ was geweest met ‘twee gezichten’, iemand ‘die je niet snel zal vergeten’. Vervolgens las één van de aanwezigen het gedicht ‘Wanneer de lente komt…’ van Fernando Pessoa voor, waarna dichter van dienst Peter Drehmanns ook zijn poëtische bijdrage ten gehore bracht.

Verslag en gedicht: Peter Drehmanns