Hans Kuperus heeft afscheid genomen als chef van het kabinet van de burgemeester van Utrecht. Hij diende onder 5 burgemeesters: Lien Vos, Annie Brouwer, Ivo Opstelten, Aleid Wolfsen en de huidige burgemeester Jan van Zanen. Op 5 juli droeg Gildemeester Onno Kosters onderstaand gedicht voor bij de afscheidsreceptie, in aanwezigheid van Cuperus en burgemeester Van Zanen. Het gedicht werd ook in het AD gepubliceerd.

Niemand is een eiland

                                                 Voor Hans Kuperus

Een stad staat als een drinkglas op de aarde
die ervaren, onverstoorbaar en bedaard
door het heelal tolt: door het onmeetbaar zwart
dat als twee Maagdenburger halve bollen
om de aarde sluit. Er landt wasem op het glas:
teken daar de Dom in en de plaats ontstaat
waarmee hij zich verweven heeft,
waarmee hij in verwantschap leeft.

Zichzelf is men ten dele; niemand is een eiland.

De stad is stuurs, de hand van wie hem stuurt
lijkt vast en vindingrijk: vingers wijzen,
de palm ontvangt, de muis verwarmt, de rug
veegt hem bij tijden het geprangde voorhoofd af.
De meester die zichzelf niet méér volkomen voordoet
dan hij is, de eigen onvolmaaktheid als een feit
aanvaardt, vertrouwt op iemand anders hand
voor boven het hoofd, tegen onheil bestand.

Zichzelf is men ten dele; niemand is een eiland.

Die hand boven het hoofd, de leuning in de rug.
Wegbereider, werkbeheerder, puinbezweerder.
Sterke arm, brede schouders, poten in de grond.
Embargoweger, aandachtgever, stofjeveger.
‘Eén blik of knikje is genoeg.’ Vijf burgemeesters
wisten zich, de stad in zíjn haarvaten wetend, raad.
De stad als glas zien toont de stad in elke toestand.
Vijf meesters en hun burgers raakten via hem verwant.

Zichzelf is men ten dele; niemand is een eiland.

Onno Kosters

Het is in 2017 honderd jaar geleden dat de eerste Utrechtse Jaarbeurs werd gehouden; dat was namelijk van 26 februari tot 10 maart 1917. Op 30 mei heeft De Jaarbeurs dit herdacht in aanwezigheid van Burgemeester Jan van Zanen. Fred Penninga schreef voor de gelegenheid een stadsgedicht, dat ingelijst werd aangeboden aan de directie van de Jaarbeurs. Het Gilde hoop dat het gedicht of een strofe eruit zal worden vereeuwigd in steen op de aanlooproute naar de Jaarbeurs.

Jaarbeurs Utrecht 100 jaar

Bovenaan de majestueuze trap, van pakweg 40 treden,
Utrecht Centraal westzijde. Kom, kijk, daar beneden. . .
Bijna tot de horizon, wijdopen armen van de Jaarbeurs.
Hoor, belofte roept WELKOM, de glans van verleiding lonkt.

De treinen brengen golven dagjesmensen, beursbezoekers,
handeldrijvers, 50-plussers, LEGO-vaders en legio moeders.
De beurs brengt tuingereedschap, heftrucs en horeca,
vakantievreugd, verzamelzucht, boekenwijsheid én erotica.
De beurs brengt samen en verbindt, van Paus tot pettycoat,
de vlogger en de voeding-god, van tapas tot ons daaglijks brood.

Die wisseling, de variatie; de beurs is vrijwel alles tegelijk,
geen dag hetzelfde, dé plek waar mensen samendrommen.
Paleis voor pronkjuwelen, prototypen, evenementen, feest
van koopmanskerk tot kijkdoos; een monument van handelsgeest.
Gepaste stilte in memoriam, uitbundig bij de musicals en dans,
de schaduw van een noodopvang, het zonlicht van de Tour de France.

De stad, het spoor, de beurs; zij vlochten een drie-eenheid
die in 100 jaar alleen maar hechter is vergroeid én uitgedijd.
Het bruist en kolkt aan alle kant, zoals de branding tijdens vloed
dat is wat de Jaarbeurs met een stad als Utrecht doet!

Fred Penninga
Utrecht, mei 2017

Op 17 mei 2017 overleed Annie Brouwer-Korf, oud-burgemeester van Utrecht. Zij was burgemeester van 1 juli 1999 tot en met 31 december 2007 en stond bekend om haar warme hart voor de poëzie. Ruben van Gogh schreef het volgende gedicht tot haar gedachtenis.

WEZEN
– I.m. Annie Brouwer

Er lag een spoor van woorden door de stad
waaraan je je verbonden had,

ze stonden in gedichten
en in raadsbesluiten, kwamen in gesprekken
mee naar buiten.

Nu zijn zij wezen die in stilte verder moeten leven,
niemand die ze in kan lichten
waar hun moeder is gebleven.

Je had je ja-woord aan de stad gegeven,
het nee-nee-nee vol ongeloof
stamelt nog wat na in alle straten,

dooft dan tot losse letters langs de gracht
alsof een vraag op antwoord wacht,

en niemand meer om mee te praten.

Ruben van Gogh

Gisteren presenteerde Het Literatuurhuis op het ILFU, het International Literature Festival Utrecht, het bidbook waarmee Utrecht solliciteert naar de status van UNESCO City of Literature. Onno Kosters, Gildemeester van het USDG, schreef speciaal voor het bidbook een gedicht, getiteld ‘Mettertijd’. Michele Hutchison vertaalde het gedicht voor het bidbook naar het Engels, met als titel ‘Over The Course Of Time’.

Mettertijd

De weg naar Trajectum, het jaagpad
naar Utrecht: de toekomst begon
met de wind in de rug. Midderdag
was het en het doel van de reis
bleek een grens. Boven het land
leunde op niets het verschiet,
de kim bleef verborgen in noties
van steeds meer castella van lucht
die kastelen, barbarenbestendige
forten en bolwerken werden.
Het hart van de stad is een plein
waar Jupiter zelf in een beeld verschijnt.

De weg naar Trajectum, het jaagpad
naar Utrecht: de blauwdruk
van oudere heilige huizen gaat op
in een kerk die beschermt
als de mantel van Maarten.
Elk uur waaiert luid een memento
over ommeland uit, tot aan de kust
waar de zee wordt geroerd en zich
spiegelt in jachtige wolken
die al jachtiger landinwaarts bollen
en dan als de storm die de wind
in de rug werd aanvalt, doorklieft
hij het schip, schept hij een wrak.
Het hart van de stad is een plein
is een gat.

De weg naar Trajectum, het jaagpad
naar Utrecht: de blauwdruk, de toekomst,
de sporen waarin wordt gelezen
wat de stad schraagt, verder draagt,
zijn sporen die ongewist blijven.
Wat weg is houdt niet op met zijn.
Het hart van de stad is een gat
is een plein waar wat was niet verdwijnt,
waar wat wordt niet ontsnapt.
Wie schrijft herbouwt ruimte tot tijd.

Onno Kosters

Over The Course Of Time

Een van de oudste winkels in Utrecht, stomerij Duraco, stopt binnenkort. Burgemeester Jan van Zanen bracht op 14 februari een verrassingsbezoek aan zijn favoriete stomerij. Dichter Peter Drehmanns schreef dit afscheidsgedicht voor de winkel die binnenkort zijn laatste stoom uitblaast:

Duraco-ode

Wie grondig had gemorst, Duraco loste het op
Wie wilde worden vernieuwd, naar de Ganzenmarkt ging hij
Wie de tabakstank in zijn jas zat was, zweetplekken
wilde wissen, wendde zich tot het Hammann-huis.

Moegestreden kostuums werden weer krijgshaftig,
futloze broeken messcherp, maagdelijk de lakens.
Een teder stoombad voor al uw plunje,
een zachte dood voor meur, vlek & vuil.
Tafelkleden, bedspreien en dekbedden, verheugt u!
Duraco droomt u schoon
Duraco brengt u in de plooi.

Helaas:
van chic naar casual: zo strijkt de tijd
elk verlangen glad en blaast Duraco
zijn laatste stoom uit. Wat eeuwig leek
was tijdelijk:

Duraco de Duracell der stomerijen
generatie na generatie herlaadbaar
maar nu dan, op de dag van de liefde,
blijkt de batterij onvermijdelijk leeg.

Waarheen moet voortaan de burgemeester
met zijn pakken, zijn hemdsboorden, zijn zomen?
Duraco is niet meer, Utrecht huilt –
wie zal nu al die tranen wegstomen?

14 februari 2017

Peter Drehmanns, lid van het Utrechts Stadsdichtersgilde