Op 2 januari 2017 trad Alexis de Roode voor het laatst op als gildemeester. Hij las op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Utrecht een gedicht  voor over Gerrit Rietveld in het kader van 100 jaar De Stijl. De receptie werd gehouden in Cinémec, het geografisch hart van de stad Utrecht.

Kijk en luister naar Alexis’ voordracht.

Het Utrechts gemeentelijk archief neemt per 1 januari 2017 afscheid van papier, na 650 jaar. Alexis de Roode schreef een In Memoriam voor het papier.

In memoriam papier

Je bent goed voor ons geweest, papier,
je bent lang bij ons gebleven,
al waren we niet altijd aardig voor je.

We maakten je uit levende wezens,
moerasplanten, dierenhuid,
beschreven je met heilige woorden,

we eerden je met schoonschrift,
galnoteninkt, bladgoud, miniaturen,
we droegen je als Pascal op het hart,

uit onze eigen lompen werd je gehamerd
in de papiermolen van Hoograven,
maar het was niet genoeg op den duur,

we vroegen je meer en gaven je minder,
er kwamen machines tussenbeide,
we haalden je uit de Zweedse bossen,

steeds afstandelijker werd het tussen ons.
De streling met de pen werd een printer,
hamerslag werd stopcontact, schellak huisstijl,

we werden deel van de machine, wij beiden,
en nu moeten we afscheid van je nemen.
Het enige wat blijft is de geest, informatie

opgesloten in microtransistors, onleesbaar
zonder hulp van algoritmes, vloeibare
kristallen, zeldzaam aardmetaal,

maar we bewaren wel alles, alles, alles,
behalve jou, jij gaat de weg van alle stof,
hier is nog een gedicht, vaarwel.

© Alexis de Roode

Utrecht, december 2016
De Domtoren is er slechter toe dan gedacht. Er zijn netten geplaatst tegen vallende stenen.
In het onderstaande gedicht combineert stadsdichter Nanne Nauta dit bericht met de hoogbouwvisie van de gemeente Utrecht en werpt een blik op de toekomst van de stad.

Bij het afbrokkelen van een toren

De trots van Utrecht is honderdtwaalf meter lang,
een rots, steen voor steen gebouwd in de Middeleeuwen,
die ons vaak vanuit de hoogte staat toe te schreeuwen:

‘Mijn grootsheid houdt uw ontwikkeling in bedwang,
want ooit is er door hogerhand over besloten
dat geen gebouw mij in lengte voorbij zal stoten.’

Hoogmoed komt voor de val, zeker in Nederland,
nu de stenen kantelen kantelen tot wegen
en onze stad verpulverd wordt tot platteland.

© Nanne Nauta

26 december 2016 – De Stichting Ambulante Dagbesteding organiseerde op Tweede Kerstdag een gratis kerstmaaltijd voor 80 eenzamen, daklozen en vluchtelingen uit Utrecht. Bij deze gelegenheid droeg Fred Penninga in café Restaurant de Branding (in de Utrechtse Dichterswijk) het volgende gedicht voor.

WE ZIJN OP DE WERELD

Kerstboodschap en nieuwjaarswens in één!

Utereg jouw stadsie daar gebeurt van allerhand.
Het meeste blijft onzichtbaar, niemand die het weet
eenzaamheid en armoe dat heet het kleine leed.
Pas als het misgaat, staan er zes regels in de krant.

De wereld van de regelaars die met twee maten meet;
vele tekens aan de wand, maar zelden één verband
steeds meer minder zorg in dit verkilde kikkerland.
Te veel mensen waaraan te weinig aandacht wordt besteed.

Er past slechts één moraal op dit pikdonkere verhaal:
kijk om, zorg voor elkaar; wie goed doet, goed ontmoet.
Deze hartekreet geldt integraal voor ons allemaal.

Zo moeilijk is het niet; begin gewoon, met frisse moed.
Dit is boodschap en wens, in één pakket, totaal;
zeg ‘ns: eet mee, hier is mijn uitgestoken hand, als groet!

WE ARE ON THIS WORLD

Christmas- message and a message for New Year in one!

In your city Utrecht all kind of things are happening.
most of them are invisible, nobody knows
loneliness and poverty are called small sorrow.
Only when things go wrong, one can read six lines in the newspaper.

This is a world of controllers that use double standards;
There are so many signs, but rarely one clear connection
There is increasingly less care in this chilly land.
Too many people are receiving too little attention.

The moral of this pitch-black tale is only one:
look around, take care of each other; who does good, meets well.
This heartfelt cry applies fully to all of us.

It isn’t that difficult; just start with bold courage.
This is a message and a plead, packed as one;
Tell a neighbor: join my meal, take my outstretched hand, as a greeting!

Utrecht, 15 december 2016 – Ars longa, vita brevis. De kunst duurt lang, het leven kort. Een oude Romeinse wijsheid die op de locatie Wolvenplein, het voormalig huis van bewaring, een eigen dynamiek kent. Stadsdichter Peter Drehmanns schreef een gedicht om het vast te leggen voor het nageslacht. Na wat omzwervingen in tijd kon hij het eindelijk ten gehore brengen en de blijvende herinnering aan de functie van dit complex in de vorm van een raamposter onthullen.

WOLVENPLEIN

Hier zaten ze te zitten. Werden bewaard
voor betere tijden. Huilden
naar de overkant: wolven in luchtkooien.

Ieder had zijn nummer, zijn hoofdkap –
besmetting ongewenst; celstof
was men, papierpulp in de handen
van de willekeur – later werd het
veiligheidsglas doorzichtig, naar buiten
kijken mocht, prikkeldraad was daar,
een voortvluchtige wolk, gekapte bomen

en in de hoek steeds een reiswekker –
met ratelend kunstgebit telde hij
de uren de misstappen de pakkansen.

Daar ligt hij te liggen: een wolf die omziet
niet in wrok maar met gestilde blik
met zachte tanden
wachtend op bevruchting

©Peter Drehmanns

Van 25 juni 2016 t/m 2 oktober 2016 huisvestte het Centraal Museum te Utrecht een expositie over de Domtoren onder de naam TROTS VAN DE STAD. Els van Stalborch schreef onderstaand stadsgedicht ter gelegenheid van de opening van de deze expositie.

Domtoren

Ik heb de kanten kraag van de toren lief,
de ragfijn geweven steen van zijn spitse
bogen, pinakeltjes en klokkenstoel.
Als ik mijn hand te horen leg voel ik
de eeuwen stromen en zijn verhaal
dat niet te drogen is.

Ik heb het spel van zijn klokken lief,
die het razende ritme van de stad
nog overstemt en even stilt.
Als ik mijn oor te tasten leg tegen
zijn huid vervloei ik met de klank
van het verleden.

Ik heb zijn achthoekige lantaarn lief,
die alle ruimte laat voor licht, dat
het Domplein niet meer bereikt.
Als ik mijn oog naar boven draag
hoor ik hoe het heden langzaam
zwijgt en niets.

Ik heb zijn leien kroontje lief,
dat nauwelijks nog naar de hemel
wijst, een afdak voor de wind.
Als ik mijn hoofd te waaien leg
zie ik een kleurig vergezicht
dat heel dichtbij.

Els van Stalborch.