• Home
  • Over het Gilde
  • De dichters
    • Anne Broeksma
    • Hanneke van Eijken
    • Ruben van Gogh
    • Jan van der Haar
    • Baban Kirkuki
    • Karin Lachmising
    • Fred Penninga
    • Alexis de Roode
    • Els van Stalborch
    • Erelid: Ingmar Heytze
  • Stadsgedichten
  • Projecten
  • Utrecht en Eenzame Uitvaart

Eenzame uitvaart #20, zorgmijder

Utrecht, 23 maart 2016, J.H.G. de Jong, 9-2-1950 – 18-3-2016.
Aula: Uitvaartcentrum Barbara, Utrecht
Dichter van dienst: Peter Drehmanns.

Op maandag 21 maart kregen we te horen dat er op woensdag 23 maart bij uitvaartcentrum Barbara aan de Egginklaan een eenzame uitvaart zou plaatsvinden van de in 1950 geboren heer J.H.G. de Jong. Dichter van dienst was ditmaal Peter Drehmanns. Via een medewerker van het uitvaartcentrum kreeg hij het telefoonnummer van een zorgverlener die de heer De Jong redelijk goed gekend had. Dit was iemand van buurtteam Hoograven, die over meer dan summiere informatie bleek te beschikken. Hij vertelde onder andere dat de overledene een liefhebber van Pessoa was geweest en verzot was op eten, Césaria Évora en Portugal. Ook had meneer De Jong zich onderscheiden als heuse ‘zorgmijder’, iemand die eigenlijk niet geholpen wilde worden ondanks zijn hevige fysieke en geestelijke leed. Op grond van deze inlichtingen schreef Drehmanns vervolgens een gedicht.

Voor Jan de Jong (9-2-1950 – 18-3-2016)

In Wuppertal de dochter, onherroepelijk zoek
hij in Plettenburg met de pijn in zijn lijf
de Kaapverdische blues in de oren, gedichten van Pessoa
op zijn schoot, schaaldieren op zijn tong, een mol
die gangen groef in zijn benen en in zijn ogen soms
opwiekend een ijsvogel, lazuurblauw, het verenkleed
waterdicht, de snavel dolkvormig, brisante vlucht.

Hij had een gebruiksaanwijzing, hij had gestudeerd, deed de deur
niet open waarachter zijn vrouw ooit verdween.

Elke nacht voer hij de Taag op, vreugdevuren op de oevers
’s ochtends zijn kwijl op de stoelleuning, de deurbel
die van alles wilde, behalve hem laten gaan.

Iets in de chemie had hij gedaan, niemand die het kon
bevestigen, niemand die hem nog aan de praat kreeg
behalve de diva op de blote voeten, zij zong sodade sodade
en wees de weg de lange weg naar de uitgang.

De dood doofde hem, genas hem, tussen de heuvelflanken
in Wuppertal doolt zijn DNA nog, onwetend
in een zweeftrein acht meter boven de weg
dagdromend bij de tralies van de leeuwentuin –
in de Wuppervallei is het waar hij nog bestaat
de Wuppervallei, bekend van
de aspirine van Bayer
de isoleertape van Coroplast
de waterpomptang van Knipex

De uitvaart zelf bleek niet zo eenzaam te zijn als verwacht. Er waren diverse personen aanwezig van verschillende zorginstellingen, en ook de huishoudelijke hulp van meneer De Jong, die een ontroerend verhaal vertelde. Terwijl de klimaatregelaar gonsde vertelde elke aanwezige over zijn ervaringen met de man die nu in de doodkist lag. Hieruit kwam naar voren dat hij een ‘markant type’ was geweest met ‘twee gezichten’, iemand ‘die je niet snel zal vergeten’. Vervolgens las één van de aanwezigen het gedicht ‘Wanneer de lente komt…’ van Fernando Pessoa voor, waarna dichter van dienst Peter Drehmanns ook zijn poëtische bijdrage ten gehore bracht.

Verslag en gedicht: Peter Drehmanns

Heterolinguisme

Schaduwpeloton-cover-DEF

Rond de Tour de France brachten we als gilde de bundel Schaduwpeloton uit. De bundel (en de bijbehorende app) bevat van elke Gildedichter een gedicht in het Nederlands, en vertalingen naar het Frans en het Engels. Reden voor een Waalse studente, Hélène Delville, haar eindscriptie te wijden aan het begrip ‘heterolinguisme’. Lees hier de Nederlandse versie: EindwerkHeleneDelville

De Franse versie is gepubliceerd in het tijdschrift Francofonie Vivante (2015-12).

 

Bibliotheek – Visoen

Op zaterdag 23 januari 2016 hield de Utrechts Openbare Bibliotheek een open dag in het voormalig Postkantoor aan het Neude. Het Postkantoor is de beoogde locatie voor de nieuwe bibliotheek.

BIBLIOTHEEK – VISIOEN

Heel Utrecht heeft een feestmuts op en blaast
luidruchtig de longen leeg in talloze vuvuzela’s.
De echo van die vreugdestorm weerkaatst
tussen Lorjé, de bank, drogist en de terrassen.
Publiek dromt samen, reikt de halzen en kijkt uit:
de Bibliotheek zal naar de Neude gaan verkassen.

Daar wacht het kolossaal voormalig postkantoor
een omzichtige verbouwing tot boekenkathedraal
woorden als walhalla en hiernamaals zullen vallen.
Het rijpe Amsterdamse School-complex bloost theatraal
terwijl het hier en daar wat steen verruilt voor glas
zodat er licht naar binnen valt en men naar buiten kijken kan.
De hal, die hemelpoort, waarin de hele wereld samenvalt,
blijft onaangetast. . . en blijkt nóg mooier dan ie was!

Zo wordt de Bibliotheek tot huis voor alle mensen,
waar aan ’n tafel onder de lamp de wereld wordt gelezen.
Zo biedt de Biblotheek een podium voor presentaties, poëzie,
protest; een plek voor het publiek debat, zomaar middenin de stad.
Zo legt de Bibliotheek een basis voor bruggen en ontmoeting
tussen stadsbewoners. Op zoek naar verbinding, elke dag.

Fred Penninga

Onno schrijft trappenhuisgedicht Stadskantoor

Donderdag 21 januari werd in het trappenhuis van het Stadskantoor een gedicht onthuld. Onno schreef op verzoek van medewerkers van de gemeente 42 regels voor het 21 verdiepingen tellende trappenhuis. Luister meer over de gebeurtenis in bijgaande opname. Niet vermeld in de opname maar wel het vermelden waard voor wie in de gelegenheid is om het gedicht ter plekke te lezen: het gedicht kan van boven naar beneden als naar beneden naar boven gelezen worden. Reden voor de dichter heel veel keerwoorden te gebruiken. Hoe heet de dichter ook al weer? Onno, juist ja.

Het jaar van Sint Maarten

sintmaarten7Op 2 januari 2016 werd de gerenoveerde Utrechtse Stadsschouwburg voor het eerst in gebruik genomen bij de start van het culturele Sint Maartensjaar. Burgemeester Jan van Zanen gaf zijn traditionele nieuwjaars-toespraak waarin hij terugkeek op 2015 (Tour de France, Daphne Schippers, etc) en vooruitzag naar 2016 (100 jaar Jaarbeurs, 380 jaar Universiteit) en de verder verwijderde toekomst (Utrecht als voorbeeld van Healthy Urban Living). Alexis de Roode schreef voor de gelegenheid een nieuwjaarsgedicht.

Het jaar van Sint Maarten

Laet ons van herten danckbaer sijn
met waerden loff, sinte Martijn.

Het jaar is nog gesluierd
in ochtendmist en vuurwerknevels.
In het theater schuift het doek open
en de rookmachine draait.
Toekomst doemt op
en achter ons schimmen de eeuwen weg.

We zien alleen wat heel dichtbij is.
Men maakt een stad in zijn hoofd
al snel zo klein als een Domtorentje,
zeven steegjes, Schele Miep,
een gevoel dat in een handpalm past,
gewoon, waar je woont,

en wat je eigenhandig tot stand bracht
vult volledig de gedachten:
grachten die veranderen in autowegen
die veranderen in grachten.

Maar de stad is vreemder dan dat.
Als je doordringt in de mist
kom je halfvergeten schatten tegen:

Koning Radboud die Wodan aanbad.
Rorik de Viking die de stadsmuur afbrak
en de Russische Kozakkenprins Narisjkin
die op de Neude in een tent zat
alsof de stad een steppe was.

Bovenop de toren, diep in de mist
staat dit jaar een Hongaar,
een Romeinse soldaat, die ruiter was
en zo in het rijk der Franken belandde,
waar drie eeuwen later aan een van de randen
op Romeinse resten een stad werd geplant
door een Engelse priester.

Deze stad is gemaakt door vreemden
met vreemde gewoonten en vreemde genen
die aan de horizon kwamen opdoemen
en weer in de nevel verdwenen.

De rook van het vuurwerk waarmee
de Chinezen de geesten en jaren verjagen
hangt hier in de lucht
en in de verte klinken doffe knallen
waar steden en beschaving vallen.
De vreemden komen in honderdtallen
naar onze veilige haven gevlucht.

In de mist verrijst de wereldstad
die Utrecht vanaf het begin is geweest.
Wie geschiedenis kan lezen, leest
in elke naakte steen
alle namen van diegenen
die samen Utrecht maakten.

Sint Maarten was een Romein
die nooit naar Utrecht is gekomen
maar toch hier is gebleven.
De helft van zijn mantel gaf hij weg,
de andere helft bleef van Rome.
Dit is wat hij zegt: je kunt ook delen
zonder jezelf weg te geven.

Wij zullen vanzelf wel in mist verdwijnen.
Maar de stad zal leven.

We gaan aan de hand van Sint Martijn
het nieuwe jaar in, een wit vel papier.
De wereld is wild en nieuw.
Als in het begin.
Alles is hier.

 

Alexis de Roode
2 januari 2016

Mark Boog zingt de singel vol

Na 40 jaar stroomt er weer water door de Catharijnesingel ter hoogte van Vredenburg en Paardenveld. Op 19 december 2015 om 19.30 werd de Singel officieel geopend. Mark Boog schreef een Stadsgedicht en droeg het bij de opening voor.

IMG_5630

Catharijnesingel

Nog steeds beteugeld maar vrijer
dan in lange tijd, water juicht
zich de nieuwe stad door,

herinnert zich de paardentram
en de huizen die verdwenen,
huizen die kwamen.

Ach – water zegt altijd ach –
en wanneer watertrapt de eerste
onder het betonnen viaduct,

sorteert uit gewoonte voor,
rechtdoor voor de Straatweg,
wanneer komen de bootjes?

Hoog rijst op de weemoed,
kolossaal gebouw. Binnenkort
verlangen we terug naar asfalt.

Mark Boog

IMG_5646

Paus Adrianus VI komt thuis

Adrianus_VINamens het Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht schenkt voorzitter Willibrord van Beek een beeld van Paus Adrianus VI aan de inwoners van de stad ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van het Cultuurfonds. Het geschenk wordt op 17 december 2015 door de voorzitter van het Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht, Willibrord van Beek, op Pausdam overgedragen aan burgemeester Jan van Zanen die het beeld zal onthullen. De ceremonie, die voor iedereen toegankelijk is, wordt opgeluisterd met een uitzonderlijke klokluiding van de Domklokken – waaronder de Adrianusklok – door leden van het Utrechts Klokkenluiders Gilde. Els van Stalborch zal onderstaand gedicht over Adrianus VI voordragen.

Paus Adrianus VI

Een glimlach op de Pausdam
als een zonnig plekje waar je
nooit meer kwam. Je dwaalde
tussen woorden op papier en
lag vergeten op de zolder van
ons geheugen. Nu word je
afgepoetst en opgetuigd als
beeld en komt terug in je
geboortestad na eeuwen.

In de Brandstraat werd je groot,
tussen opgewaaid verdriet,
leerde hoe te overleven en
te weten wat te weten was. Je
beklom de Olympus van je tijd.
Je naam kreeg vleugels en
streek neer op de lippen van
Maximiliaan en in het hart
van zijn kleinzoon Karel .

Toen Karel keizer en jij regent
van Spanje duisterde je ziel.
Je was alleen en vreemde.
De Santa Gunta prikte gaatjes
in je huid, je vroeg ontslag.
Je paste niet. In de weelderige
ruimte van kerken en paleizen
verlangde jij naar de sobere
kantelen van je lage land.

Toen werd je paus en jouw wit
gewassen woorden wekten
slangen onderhuids en wat je
wilde viel in slaap in een rimpel
van de tijd en werd na eeuwen
wakker. Jij overleefde niet.
Je kon niet weten dat jouw strijd
nog alle weelderige tongen splijt
en Utrecht jou niet is vergeten.

Een glimlach op de Pausdam
als een zonnig plekje waar jij
terug, witte woorden op je rug,
die nog altijd spreken.
Jouw geboortestad omhult je
als een deken. Jouw beeld
van eerlijkheid en moed is
uit de tijd gestapt, in brons
gegoten en vereeuwigd.

Els van Stalborch

Stadsgedicht: Wolvenplein

gevangenis3In 2014 werd huis van bewaring Wolvenplein gesloten. Sindsdien wacht het pand op een nieuwe bestemming en wordt beheerd vanuit Den Haag. Diverse inwonersgroepen van stad Utrecht lobbyen voor een zinvolle herbestemming. Gildedichter Peter Drehmanns las onderstaand gedicht voor op een bijeenkomst van Stadsdorp Wolvenburg op 9 december in de voormalige kapel van Wolvenplein, waarbij verschillende belangengroepen aanwezig waren.

Wolvenplein

Hier zaten ze te zitten. Werden bewaard
voor betere tijden. Huilden
naar de overkant: wolven in luchtkooien.

Ieder had zijn nummer, zijn hoofdkap –
besmetting ongewenst; celstof
was men, papierpulp in de handen
van de willekeur – later werd het
veiligheidsglas doorzichtig, naar buiten
kijken mocht, prikkeldraad was daar,
een voortvluchtige wolk, gekapte bomen

en in de hoek steeds een reiswekker –
met ratelend kunstgebit telde hij
de uren de misstappen de pakkansen.

Daar ligt hij te liggen: een wolf die omziet
niet in wrok maar met gestilde blik
met zachte tanden
wachtend op bevruchting

Peter Drehmanns

Sjofar

Op 29 oktober 2015 is bij het Spoorwegmuseum het Joods Monument Utrecht onthuld door de burgemeester van Utrecht, Jan van Zanen. Vanaf station Maliebaan werden in W.O.II Utrechtse Joden op transport gezet. Els van Stalborch schreef een gedicht bij het monument, dat bestaat uit drie hoofdelementen: een zeven meter lange gedenkmuur, een sjofar (bazuin) en een plateau. Sjofar is het Hebreeuwse woord voor ramshoorn. Het is een symbool van hoop en wordt geblazen bij de aanvang van het Jubeljaar en op de grote Verzoendag. Het kunstwerk is ontworpen door Amiran Djanashvili.

Sjofar

Sjofar, adem een nieuwe wereld,
de oude groef zijn zwarte hand
te diep in de bedroefde aarde,
zij is tot bloedens toe gewond.

Sjofar, adem een nieuwe mens,
zoals hij ooit tussen zon en
maan als dageraad begon
en namen gaf, die alles leefde.

Sjofar, hoe is het mis gegaan,
de mens verloor zijn licht en
al zijn dromen heeft hij uit
gedaan en weet niet wie.

Een wereld, die niet open wil,
achter dichte woorden treurt
de stilte, namen die nog zoveel
zeggen, gemis verjaart niet.

Niemand weet waarom.
Na zoveel jaar een monument.
Het mag niet wennen, nog
loopt angst gearmd met haat.

Herinnering gegrift in steen,
adem van de ziel van zoveel
leven, weggevoerd en nooit
terug. Tijd groeit krom.

Sjofar, wakker ieder die jou in
het voorbijgaan ziet en spreek
de droom van Jom Kippoer.
Wat is gebroken breek het niet.

Els van Stalborch

Joods Oorlogsmonument Utrecht

Onze Dafne

Op 28 augustus 2015 werd Dafne Schippers uit Utrecht wereldkampioen op de 200m sprint. Kort daarvoor werd ze tweede op de 100m. Prestaties van wereldformaat. Onze grootste Dafne-fan Fred Penninga herzag zijn Dafne-gedicht dat hij eerder schreef toen ze Europees kampioen werd in 2014.

ONZE DAFNE

Daar staat ze. . .
wat is ze stil, waar denkt ze aan?
Die slordige beginsels van gedachten
onafgemaakt, nergens is tijd voor.
Die eindstreep moet ze binnen
luttele seconden wél voorbij.

Daar gaat ze. . .
Ze denkt als iedereen aan flarden
uit haar leven (als een film, als in een val)
haar vader, moeder misschien even?
De meiden naast haar moet ze ook
voorbij, voorbij, in dezelfde luttele seconden.
Zie de kracht, die macht, haar pracht!

Daar ligt ze. . .
de snelle baan in Peking aan haar voeten
muziek zwelt aan: toeters, bellen en violen
200 meter, in 21.63, wereldkampioene!
De beide armen rijk gevuld met gladiolen;
ONZE DAFNE gaat nooit meer voorbij.

Fred Penninga

«< 12 13 14 15 16 >»

Het Gilde inschakelen?

Het Utrechts Stadsdichtersgilde bestaat in 2023 uit 10 professionele dichters. Naast de Stadsgedichten die in opdracht van de gemeente worden geschreven of voor de Eenzame Uitvaart, schrijft het Gilde ook regelmatig gedichten voor andere opdrachtgevers in Utrecht. Indien u de stad of een specifieke gebeurtenis wilt verrijken met een gedicht op maat, kunt u altijd contact opnemen met het Gilde. U bent vrij om een dichter van uw keus rechtstreeks te benaderen, maar indien u niet goed weet welke dichter bij u past, kunnen wij voor u bemiddelen. In bijzondere gevallen zal het gedicht gefinancierd kunnen worden uit het budget voor Stadsgedichten, in andere gevallen kan een passende vergoeding afgesproken worden. De tarieven voor een gedicht op maat zijn afhankelijk van de aard van de opdracht en de dichter die deze uitvoert.
Contact:
editor(at)stadsdichtersgilde(punt)nl.

Volg ons ook op Facebook:
www.facebook.com/stadsdichtersgilde.

Nieuw op de site

  • Stadsgedicht van Ruben van Gogh
  • Stadsgedicht Anne Broeksma
  • Eenzame uitvaart van dhr. Willem van Kampen (1944 – 2023)
  • Stadsgedicht Fred Penninga
  • Stadsgedicht Hanneke Van Eijken

Onze Schrijvers

Recente stadsgedichten:

  • Stadsgedicht van Ruben van Gogh
  • Stadsgedicht Anne Broeksma
  • Eenzame uitvaart van dhr. Willem van Kampen (1944 – 2023)
  • Stadsgedicht Fred Penninga
  • Stadsgedicht Hanneke Van Eijken

Lees gedichten van:

  • Alexis de Roode
  • Baban Kirkuki
  • editor/webmaster
  • Ruben van Gogh
  • Susan Zeegers

Soorten gedichten

  • Nieuws/optredens
  • Stadsgedichten
  • Utrecht en Eenzame Uitvaart

↑

© 2016 Alle rechten voorbehouden - webdesign: Elephant sees Elephant